Fokkerij kan bijdragen aan een efficiëntere veestapel omdat het zorgt voor een permanente verandering in de genetische aanleg van het dier. Dat blijkt uit de recent afgeronde onderzoeken naar een fokwaarde voor voeropname in Nederland, die gefinancierd waren door PZ en CRV.
Voeropname
De voeropname van een dier wordt grotendeels bepaald door de energiebehoefte voor melkproductie (melk, vet, eiwit) en onderhoud (hoogtemaat, inhoud, voorhand, als indicatoren voor het lichaamsgewicht). Dit zijn dan ook belangrijke voorspellers voor de voeropname van een koe. Het analyseren van voorspellers is belangrijk, aangezien voeropname niet van alle koeien in Nederland gemeten zal kunnen worden, terwijl de prestatie van deze voorspellers wel van (bijna) alle koeien in Nederland bekend is.
Door alleen uit te gaan van exterieurgegevens, kan de fokwaarde voor voeropname met een betrouwbaarheid van max. 17% geschat worden. Door alleen uit te gaan van de productiegegevens, kan de fokwaarde voor voeropname met een betrouwbaarheid van >50% geschat worden. Door beide informatiebronnen mee te nemen, kan de betrouwbaarheid stijgen tot >70%.
Gecombineerde informatie
De fokwaarde op basis van voorspellers is een goede start, maar maakt nog niet het daadwerkelijke onderscheid tussen de voeropname van twee koeien met dezelfde melkproductie en hetzelfde exterieur. De genomische voorspellingen van voeropname zijn daartoe wel in staat. Als de fokwaarden geschat worden op basis van de genomische voorspelling van voeropname, dan is de range voor de hedendaagse stieren tussen -1 en +1 kg drogestofopname per dag. De betrouwbaarheid van deze fokwaarde is 20%. Als de fokwaarden geschat worden op basis van de genomische voorspelling voor voeropname plus de voorspellers van voeropname uit productie en onderhoud, dan is de range voor de hedendaagse stieren tussen -2 en +2 kg drogestofopname per dag voor de hedendaagse stieren. De fokwaarde gebaseerd op gecombineerde informatie is de eindfokwaarde waar we naar streven in Nederland, en deze heeft een betrouwbaarheid max. 60%.
Fokwaarde voor voeropname
Deze fokwaarde voor voeropname is momenteel al geïntegreerd in de Better Life Efficiëntie index van CRV en zal hopelijk volgend jaar via GES (Genetische Evaluatie Stieren) beschikbaar zijn voor alle nationale stieren. Met deze integratie van de fokwaarde voor voeropname in een index loopt Nederland voorop in het mogelijk maken dat veehouders stieren kunnen selecteren wiens dochters hun ruwvoer beter benutten en langer leven, waardoor de levensproductie per koe verhoogd wordt maar toch eenzelfde hoeveelheid voer gebruikt wordt door de koe. De mogelijkheden zullen de komende jaren verder onderzocht worden in een samenwerking tussen Dairy Campus, CRV en Wageningen UR Livestock Research.
Met dank aan CRV en De Molenaar voor deze samenvatting.
