Communitymanager ir. Ad Merks.
Bij het onderzoek van WUR Wageningen naar bedrijfsstijlen wordt gezocht naar patronen of stijlen in de grote verscheidenheid van melkveebedrijven. Hierbij wordt gekeken naar hoe bedrijfsvoering en bedrijfsontwikkeling samenhangen met opvattingen, overtuigingen en doelstellingen, waarmee veehouders het bedrijf vormgeven en een balans creëren tussen de verschillende aspecten van het bedrijf.
Onderzoek patronen of bedrijfsstijlen in de veehouderij
De boekhoudgegevens van Dirksen Management Support (DMS) vormen een goede bron voor het in kaart brengen van genoemde patronen of bedrijfsstijlen. Middels de techniek van factoranalyse zijn samenhangen binnen de bedrijven oftewel de patronen in beeld gebracht. De uitkomsten wijzen in de richting van eerder onderzoek, namelijk onderscheid in kostenbesparing (‘Zuinige boeren’), schaalvergroting, fijnregulering (‘Koeienboeren’) en arbeidsbesparing. Maar er zijn ook combinaties mogelijk en bedrijfsstijlen zijn aan verandering onderhevig. Dit betekent dat het niet verantwoord is om individuele vast te pinnen op een bepaalde stijl!
Toelichting vier bedrijfsstijlen onder melkveehouders
Het eerste patroon van Kostenbespaarders (‘Zuinige boeren’) kenmerkt zich vooral door lage kosten in combinatie met een relatief lage intensiteit van de productie. Bedrijven die hoog scoren als Kostenbespaarder zijn gemiddeld wat kleiner, hebben een wat lagere melkgift per koe en lagere voer- en quotumkosten.
In de tweede stijl (Schaalvergroters) springen met name omvangskenmerken eruit, zoals het aantal melkkoeien of hectares, de omvang van het melkquotum en het aantal koeien per VAK. Uit de relatief hoge quotumkosten kan worden afgeleid dat deze bedrijven in de afgelopen jaren sterk zijn gegroeid.
De ‘Koeienboeren’ of Fijnregulaars onderscheiden zich vooral door hoge scores op variabelen, die te maken hebben met de intensiteit van de dierlijke productie: productie per koe, fokkerijkosten, omzet en aanwas. De melkproductie en de krachtvoergift per koe en de aantal kg melk per ha zijn gemiddeld hoger.
In de vierde stijl (Arbeidsbespaarders) zijn het aantal koeien en hectares per arbeidskracht hoog. Hoewel het niet de grootste bedrijven zijn, is het aantal koeien per VAK gemiddeld het hoogst. Ook opvallend is de lage inzet van gezinsarbeid (eigen VAK); daarnaast zijn krachtvoergift en productie per koe relatief gering, net zoals bij de Kostenbespaarders.
Meer informatie staat in de uitgave ‘Bouwen aan een betere balans’ van WUR Wageningen en Dirksen Management Support (DMS), uitgegeven in maart 2013. Voor vragen kunt u terecht bij www.dmsadvies.nl of info@dmsadvies.nl (Hans Dirksen).
