Harm Holman uit Steenbergen (NL) bezocht het jaarlijkse EDF-congres in Zwitserland. Holman verwacht dat grote melkveehouders kwetsbaar zullen zijn na afschaffing van het melkquotum. Daarnaast verwachten leden van EDF een trendbreuk in de zuivelsector.
Ervaringen zuivel Zwitserland
Zwitserland schafte in 2009 de melkquotering af. De totale melkproductie in dat land is bijna 3,5 miljard kilo oftewel 30% van de Nederlandse productie. De zuivel betaalt een gewogen prijs op basis van een zogenaamd ABC-systeem. De zuivel wordt grotendeels in eigen land afgezet; verder wordt er maar 500 ton geexporteerd, met name als kaas naar vooral Duitsland. De profilering is “natuurlijk en duurzaam”; verbreding heb je in allerlei variaties. Melk produceren uit zoveel mogelijk gras en hooi is een belangrijk onderwerp. De melkprijs ligt de laatste jaren wel 15 cent boven de melkprijs die de Duitsers krijgen. Dit komt door de 15 cent inkomenssteun, die de boeren van de overheid krijgen. Zwitserland betaalt zijn boeren 500 miljoen euro aan steun om de melkveehouderij in de huidige vorm in stand te houden! Streng importbeleid en heffingen zorgen hier natuurlijk ook voor.
Afschaffing van melkquotering
De afschaffing van de melkquotering zal volgens de EDF geen grote invloed hebben op de melkprijs. Gemiddeld zal er niet eens zoveel meer melk worden geproduceerd. “De hogere melkproductie komt van buiten Europa. Die hoeveelheid in combinatie met de wereldwijde vraag, zal bepalend zijn voor de uiteindelijke melkprijs. Alleen de Denen, Ieren en Nederlanders zijn ervan overtuigd dat er meer melk komt!” Het zal mij benieuwen of Rusland hier al roet in het eten gooit.
EDF concludeert dat de Nederlandse boer een goede toekomst heeft. De melkprijs blijft redelijk goed en wordt niet door Europa bepaald, maar juist door de rest van de wereld. De productie in Europa zal maar beperkt groeien. Het familiebedrijf tussen de 100 en 200 koeien heeft de beste uitgangspositie, aldus EDF dan.
Grote bedrijven meer kwetsbaar
Grote bedrijven blijven gevoelig liggen, vooral maatschappelijk gezien, volgens Holman. “Weidegang, antibioticagebruik en dierziekten krijgen nog te weinig aandacht van boeren zelf. En de liquiditeitsmarge is bij grote bedrijven kleiner dan gezinsbedrijven. Deze grote bedrijven zijn extra kwetsbaar in slechtere tijden”. Zouden de sancties uit Rusland dit proces kunnen versnellen, vraag ik me af?
Mest en voer worden de bepalende factoren. De varkenshouderij gaat voor een deel verdreven worden door de melkveehouderij, aldus Harm Holman. Het zijn niet langer sectoren naast elkaar, maar het is de een of de ander! Financiering en kosten gaan oplopen in de melkveehouderij. Dit is zeker voor grote bedrijven een bedreiging in een periode met met minder opbrengsten. EDF verwacht een niet helemaal te voorziene trendbreuk voor de zuivelsector, maar het blijft (gelukkig) een voorspelling!
ir. Ad Merks, met dank aan Nieuwe Oogst voor het interview met Harm Holman.
