Eerder deze week maakte de FOD Economie de eerste ramingen van het Belgische landbouwinkomen bekend. Daaruit bleek een daling met 15,2 % ten opzichte van 2014. België was daarmee de op twee na slechtste leerling van de Europese klas, enkel nog voorafgegaan door Finland en Litouwen.
Raming Boerenbond
Nu berekende ook Boerenbond het Vlaamse landbouwinkomen 2014 en noteerde daarbij een daling van 19% ten opzichte van 2013. Per arbeidseenheid daalde het inkomen van de Vlaamse land- en tuinbouw met 17 %. Traditiegetrouw raamt Boerenbond eind september het inkomen van de “Vlaamse boerderij”. Deze raming gebeurt op basis van gegevens van producties en van evoluties van prijzen van de eerste 8 maanden van het jaar. Die worden vervolgens geëxtrapoleerd op jaarbasis. De voorbije jaren is gebleken dat op basis van de eerste 8 maanden een goede raming van het jaarinkomen kan gemaakt worden.
Effect Rusland
In 2014 liep het echter anders. Als gevolg van de handelsboycot van land- en tuinbouwproducten die Rusland begin augustus instelde, werden in het najaar voor zowel een aantal plantaardige producten als voor een aantal dierlijke producten aanzienlijke prijsdalingen genoteerd. Het was onduidelijk hoe de prijzen verder zouden evolueren. Om die reden werd de raming van het landbouwinkomen uitgesteld tot het jaareinde.
De verdere prijsevoluties zijn nu gekend. Zoals verwacht hield de (forse) prijsdaling of lage prijs aan voor bepaalde producten zoals voor varkens, melk en aardappelen.
Wisselend beeld
Sommige prijzen herstelden zich deels. Denk aan de graanprijzen die de voorbije weken toenamen maar nog altijd ver onder de prijs van de voorbije jaren ligt. In de groenteteelt wordt algemeen genomen een lagere prijs genoteerd (vooral bij groenten in open lucht) en de fruitsector krijgt forse klappen voor wat de prijs van appelen en peren betreft. De eindproductiewaarde ligt in de varkenshouderij 10% lager dan vorig jaar. Ondanks de fors gedaalde melkprijs is de gemiddelde prijs in 2014 ongeveer gelijk aan die van 2013. De goede melkprijs in de eerste jaarhelft vangt de forse daling in de tweede jaarhelft op.
Reactie Boerenbond
“Globaal gesproken mogen we stellen dat voor de gehele plantaardige productie de eindproductiewaarde daalt met 12% ten opzichte van 2013. In de dierlijke productie noteren we een daling met 2% waarbij we expliciet de daling van 10% willen noemen voor de Vlaamse varkenshouderij, naast een stijging van 5% voor eieren, 6% voor melk en 4% voor braadkippen. Bij eieren omwille van een prijsstijging, bij melk en braadkippen omwille van volumestijging. Globaal gezien, mocht Vlaanderen 1 grote boerderij zijn, wordt een daling de eindproductiewaarde van 6% berekend”, aldus Boerenbond.
2014 is het jaar waarin de energiekost en voederkosten (beiden -8%) en de kost van meststoffen (-4%) afnamen. De kost van gewasbeschermingsmiddelen lag daarentegen beduidend hoger (+7%).
Matig boerenjaar
Dit alles laat een forse inkomensdaling van 19% zien voor de hele sector. Door het feit dat er in 2014 minder landbouwers actief zijn dan in 2013, betekent dit voor de Vlaamse landbouwer een inkomensdaling van 17% per arbeidseenheid. “Het jaar 2014 beloofde een goed boerenjaar te worden. De weersomstandigheden zaten mee, op lokale uitzonderingen na. Maar behalve opbrengst en kwaliteit wordt het inkomen vooral bepaald door de prijs die de boer en de tuinder krijgt voor zijn producten. De handelsboycot die Rusland uitriep tegen onder andere Europese landbouwproducten verstoorde de markt enorm en weerspiegelt zich in de eindproductiewaarde van onze sector en vooral ook in het gemiddelde inkomen van de Vlaamse land- en tuinbouwers. De crisis is voelbaar op elk bedrijf en wordt nu bevestigd door de cijfers”, aldus Piet Vanthemsche, voorzitter van Boerenbond.
Met dank aan de Boerenbond en Landbouwleven.
