Vrije zuivelmarkt
Na 30 jaar melkquotering lonkt de vrije zuivelmarkt. De ruimte voor groei in ons kleine land is echter beperkt. Vormde destijds de Europese melkoverschotten de aanzet voor quotering, nu stelt het milieu nieuwe grenzen aan Nederlandse groei. Afgelopen maanden spraken wij veel met melkveehouders over hun groeiplannen. Veel plannen zijn goed doordacht. Soms echter speelt mee dat melkveehouders bang zijn om de boot te missen als ze nu niet opschalen, aldus Pierre Berntsen. Wat ons op valt is dat groeisprongen in veel gevallen het rendement verminderen. Dat dit op gaat voor groei in combinatie met aankoop van grond behoeft nauwelijks betoog. Elke melkveehouder kent het dilemma. Grondaankoop versterkt de basis onder het bedrijf maar doet je kostprijs omhoog vliegen.
Let op rendement
Echter ook groei op basis van ruwvoeraankoop en mestafzet drukt meestal het rendement en snoept winstmarge weg van de bestaande productie. Intensieve groei is minder aantrekkelijk dan enkele jaren geleden. Ruwvoerprijzen liggen op een hoger niveau en mestverwerking wordt verplicht voor elke kilo fosfaat boven de bedrijfsreferentie 2013. Het voorbeeld van ABN AMRO schetst naar zijn mening een reëel beeld van intensieve groei bij een gemiddeld bedrijf met 1 miljoen kg melk. Kostprijs bestaande melkproductie: 33 cent per kg melk (rekeningen, aflossingen en privé betaald). Kostprijs groei (grondloos): 37 cent per kg melk (lange termijn verwachting KWIN).
Stijging kostprijs
De kostprijs in het voorbeeld van ABN AMRO stijgt van 33 cent naar 34 cent. Bij een gemiddelde melkprijs van 35 cent neemt de marge af van 2 cent naar 1 cent per kg melk. De bedrijfsmarge daalt van EUR 20 duizend naar EUR 13 duizend en laat erg weinig ruimte voor tegenvallers. Het bedrijf wordt te kwetsbaar. De verschillen tussen bedrijven zijn echter enorm en een tijdelijke verhoging van de kostprijs kan een bewuste keuze zijn. Als het totaal plaatje vertrouwen in boezemt zullen wij er als ABN AMRO in mee gaan.
Geen boot
Pierre Berntsen is er niet zo bang voor dat melkveehouders de boot missen in 2015. Er vertrekt immers geen boot, sterker nog, er is helemaal geen boot. Ook na 2015 bestaat er nog gewoon een markt voor zuivelproducten en moeten we concurreren op deze zuivelmarkt. En ook na 2015 verdienen goede ondernemers een prima boterham in tegenstelling tot minder efficiënte of zwaar gefinancierde bedrijven. Juist in een vrije markt is het wel zo prettig om een goede kostprijs en een sterke uitgangspositie te hebben.
Met dank aan Pierre Berntsen van ABN AMRO.
